شیر کنترل ولو فولادی وسيله اي است که با اعمال نيرويي غير از نيروي دست عمل مي‌کند و ميزان جريان سيال را در يك سيستم كنترل فرايندي تنظيم مي كند. شير كنترل، شامل يك شير است كه به يك مكانيزم محركه actuator که توانائي تغيير عنصر کنترل کننده سيال را داراست، متصل است. اين تغيير بر مبناي سيگنالي است كه از سيستم كنترل دريافت مي‌شود. شیر کنترل ولو فولادی نقش مهم و اساسي در صنعت ايفا مي‌کند و قسمت زيادي از هزينه‌هاي خريد قطعات و دستگاه‌ها در صنايع مربوط به شير كنترل و سيستم‌هاي جانبي آن مي‌باشد.

شیر کنترل ولو فولادی معمولا تنها یک دستگاه در سیستم است که یک پارامتر را تحت تأثیر یک فرآیند کنترل می‌کند. در یک شیر کنترل ولو، چهار پارامتر اصلی و چند پارامتر جزئی وجود دارد. چهار پارامتر اصلی شیر کنترل ولو عبارتند از: جریان، سطح، فشار و دما. این چهار پارامتر 95٪ پارامترهای کنترل در هر کارخانه فرآیند را تشکیل می‌دهند.

شیر کنترل ولو وظایف متنوعی دارد که از این میان می‌توان به کنترل قطع و وصل بودن جریان سیالات اشاره نمود. قطع و وصل کردن به موقع جریانات، کمک بسیار زیادی به صنعت کاران می‌کند. کنترل مواد عبوری یکی دیگر از وظایف مهم شیر کنترل ولو است. شیر کنترل ولو، بایستی از رفت گازها و نیز برگشت سیالات جلوگیری کند. علاوه بر این، مقدار موارد عبوری نیز حائز اهمیت است. یعنی در مواردی میزان مایعات رفتی و نیز گازهای برگشتی بر اساس فاکتورهایی انتخاب می‌شود.

شیر کنترل ولو بر اساس این فاکتورها، به میزانی مشخص سیالات را عبور می‌دهد. ثبات فشار مواد سیال عبوری در لوله ها بسیار مهم است. شیر کنترل ولو وظیفه تنظیم فشار مایعات و گازها را نیز داراست. تمامی این وظایف در جهت نزدیک کردن شرایط انتقال سیال به شرایطی مطلوب و مدنظر مصرف کننده می‌باشد. شیر کنترل ولو فولادی انواع مختلفی دارد که شیر پروانه‌ای و شیر کروی دو مدل پر کاربرد شیر کنترل ولو فولادی می‌باشند.

به طور کلی شیر کنترل ولو فولادی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1) شیرهای کنترل ولو با عملکرد پنوماتیک

2) شیرهای کنترل ولو با عملکرد هیدرولیک

3) شیرهای کنترلی برقی