شیر سه راهی از انواع پرکاربرد شیرآلات به شمار می‌آید که در متریال‌های متنوعی همچون فولادی، استیل و چدنی تولید و عرضه می‌گردد.شیر سه راهی فولادی به منظور تغییر دهنده، تقسیم کننده و مخلوط کننده سیال و جهت جریان مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیر سه راهی فولادی، همواره دو راه را به یکدیگر مرتبط می‌سازد. این شیر در یک مسیر اصلی نصب شده و خروجی سوم آن به یک انشعاب متصل می‌گردد و توسط آن می‌توان میزان عبور سیال به انشعاب را تنظیم نمود.

کاربرد شیر سه راهی فولادی

از جمله کاربردهای شیر سه راهی فولادی، می‌توان به مواردی همچون استفاده در سیستم‌های کنترل تهویه مطبوع و سیستم‌های کنترل عصبی به منظور کنترل نمودن دبی سیال و همچنین کنترل دما، رطوبت، فشار و … اشاره نمود.

امروزه بسیاری از سیستم‌های الکترونیکی، هیدرولیکی و … به منظور کنترل هر یک از پارامترهای متغیر سیستم مانند فشار، دما و جریان، نیاز به منبع قدرت از نوع خاصی از قبیل برق یا هوای فشرده دارند. دریچه تخلیه فشار بایستی در هر زمان توانایی کنترل و عمل را دارا باشد. زمانی که فشار در یک سیستم یا مخزن افزایش می‌یابد، کاربرد اصلی شیر تخلیه آشکار می‌شود.

به منظور بالا بردن بار فشار قابل تحمل لوله‌ها، شیرآلات و اتصالات از شیر اطمینان فولادی استفاده می‌شود. شیر اطمینان وسیله‌ای است که توسط یک فنر بسته شده و در پشت لوله‌ها نصب می‌گردد. شیر اطمینان فولادی، یکی از انواع پرکاربرد شیرآلات فولادی است که بیشتر در مخازن و صنایعی که در فشار بالا کار می‌کنند، کاربرد دارد.

عملکرد شیر اطمینان فولادی

شیر اطمینان فولادی یک وسیله ایمنی طراحی شده جهت محافظت از مخزن است که با یک فشار از پیش تعیین شده باز می‌شود. دریچه تخلیه فشار، علاوه بر توانایی تحمل فشار، بایستی با مایعات و سیالات موردنظر نیز سازگاری داشته باشد. کاربرد شیر اطمینان فولادی در کلیه نقاطی است که محدودیت فشار وجود دارد. در این نقاط، با نصب شیر اطمینان، علاوه بر تامین ایمنی پرسنل، تامین سلامت و ایمنی تجهیزات در برابر فشار نیز ضمانت می‌شود. شیرهای اطمینان به کمک آزادسازی بخشی از سیال، عملیات ایمن‌سازی را انجام می‌دهند. شیرهای اطمینان انواع مختلفی دارند اما در سیستم‌های بخار از یک فنر به منظور آزادسازی فشار اضافی و سپس بسته شدن مجدد شیر جهت جلوگیری از خروج سیال بعد از پایین آمدن فشار استفاده می‌شود.

انواع مختلف شیرهای اطمینان را می‌توان به دو دسته شیر اطمینان وزنه‌ای و شیر اطمینان حرارتی طبقه‌بندی نمود. شیرهای اطمینان در متریال‌های متنوعی تولید و به بازار عرضه می‌گردد که شیرآلات اطمینان فولادی از بهترین نوع آنها به شمار می‌آیند. شیر اطمینان فولادی دارای مقاومت بالای مکانیکی و شیمیایی بوده و در برابر ضربه‌ها و فشارهای مکانیکی بسیار مقاوم می‌باشد.

شیرصافی فلنج دار فولادی از جمله تجهیزات مهم و پرکاربرد در لوله‌کشی به منظور محافظت اجزای سیستم در برابر کثیفی و ذرات معلق می‌باشد. این محصول شامل یک توری، درپوش و آینه می‌باشد که هر کدام ویژگی و کاربرد منحصر به فرد خودشان را دارند و اتصال آن‌ها از طریق فلنج‌ها صورت می‌پذیرد. هر یک از این قطعات را می‌توان جهت انجام عملیات مختلفی همچون تمیزکاری، تعمیر و یا تعویض به راحتی باز نمود. به طور کلی، شیرهای صافی جهت خارج نمودن مواد خارجی از لوله‌ها و محافظت از پمپ‌ها، شیرالات و سایر تجهیزات مکانیکال موجود در سیستم‌های لوله‌کشی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کاربرد گسترده این نوع شیرآلات در سیستم‌های فیلترینگ یا به اصطلاح جداکننده (صافی) است. انتقال بخار اشباع شده از دیگر کاربردهای این نوع شیرآلات است که معمولا در سیستم‌های آبیاری، خطوط انتقال نفت، گاز، بنزین و مایعات غیرخورنده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شیرصافی فلنج دار فولادی دارای تورهایی متشکل از چشمه‌هایی در سایزهای مختلف هستند که هر یک از این سایزها با توجه به نوع حساسیت پروژه انتخاب می‌شوند. این سایزها قابل تغییر بوده و بسته به سفارش مشتری تولید و به بازار عرضه می‌گردد.

شیر توپی فولادی یا شیر گازی فولادی از انواع پرکاربرد شیرآلات فولادی است که به نام‌های دیگری همچون بال ولو و شیر ضربه‌ای نیز معروف است. این نوع از شیرها که با حرکت چرخشی کار می‌کنند، از یک دیسک کروی چرخان به منظور کنترل جریان عبوری استفاده می‌کنند. این دیسک‌ها برای باز و بسته نمودن جریان مورد استفاده قرار می‌گیرند و توان تحمل فشار تا حدود 1000 بار را دارا می‌باشند.

عملکرد شیر توپی فولادی

شیر توپی فولادی یا شیر گازی فولادی، شیرهای ساده‌ای هستند که به منظور قطع و وصل نمودن جریان از یک قطعه توپی شکل جهت متوقف نمودن و یا راه‌اندازی دبی سیال مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمانی که توپی طوری بچرخد که سوراخ آن عمود برمسیر سیال قرار بگیرد، دبی سیال متوقف می‌گردد. زمانی که این توپی در موقعیت نیمه باز قرار بگیرد، جریان در شیر قرار می‌شود. این نوع از شیرآلاتصنعتی در سیال‌هایی که قرار است کاملا باز یا کاملا بسته باشد، به کار می‌رود.

از مزایای مهم این نوع شیرآلات، عمل كردن در نسبت یک به چهارم بسته بودن و باز بودن مجراي توپي، يكپارچه بودن قطعات آن و عدم نياز به روان‌كاري، عمل كردن سريع در باز و بسته شدن، وزن كم، ساختمان فشرده، نصب و بهره‌برداري آسان، تغيير سریع جهت جريان، گشتاور پايين مورد نياز جهت باز و بسته كردن و در نهایت، قیمت پایین‌تر نسبت به سایر شیرآلات می‌باشد.

شیر توپی فولادی مدل‌های متنوعی دارد که در قیمت آنها تاثیر بسزایی دارد. از جمله عوامل تاثیرگذار، می‌توان به مواردی همچون نوع فشار، قطر، سایز، نوع اتصال، جنس بدنه و … اشاره نمود.

انواع شیر توپی‌های فولادی در سایزهای متنوع:

شیر توپی فولادی سایز 2/1 اینچ با کلاس 800 کربن استیل
شیرتوپی فولادی سایز 4/3 اینچ با کلاس 800 کربن استیل
شیرتوپی فولادی سایز 4/11 اینچ با کلاس 800 کربن استیل
شیرتوپی فولادی سایز 1 اینچ با کلاس 800 کربن استیل
شیرتوپی فولادی سایز 2 اینچ با کلاس 800 کربن استیل
شیرتوپی فولادی سایز 2/11 اینچ با کلاس 800 کربن استیل

شیر کشویی فولادی جز جدایی‌ناپذیر خطوط لوله و پایپینگ به شمار می‌آیند. شیرآلات صنعتی وظیفه قطع، وصل و یا منحرف نمودن جریان سیالاتی از قبیل، مایعات، گازها و حتی خمیرها را بر عهده دارند. درواقع به طور کلی، شیرآلات صنعتی به منظور کنترل نمودن جریان سیال عبوری از لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

شیر کشویی یکی انواع شیرآلات صنعتی است که در متریال‌های متنوعی همچون فولادی، فولادی، فولادی و فولادی تهیه و تولید می‌گردد. شیر کشویی فولادی دارای کاربرد گسترده ای در سایت، سیستم صنعتی، صنایع کشاورزی، گلخانه ای، سیستم های بهداشتی، لوله کشی، آبیاری و آبرسانی، شبکه های بخار، گازولین، نفت و دیگر هیدروکربن ها می‌باشد.

عملکرد شیر کشویی فولادی

شیر کشویی فولادی یا گیت ولو بیشتر در مکان‌هایی که نیاز به بستن یا باز نمودن کامل جریان سیال است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله مزایای این نوع از شیرها، می‌توان به کم بودن فشار در طول آن اشاره نمود. از طرفی، شیر کشویی از آب بندی بسیار بالایی نیز برخوردار است. این ویژگی ها باعث شده تا در مواقعی که در مسیر پایپینگ از لوله‌های با طول زیاد استفاده می‌شود، استفاده از این شیرها حائز اهمیت باشد. به طور کلی شیر فلکه کشویی فولادی در سایز های ۱ الی ۱۲ اینچ عرضه می شود و آلیاژ استفاده شده در این محصولات از نوع فولاد استیل A105 است که مدل های کربن چدنی آن نیز در بازار دیده می شود. این محصول به طور کلی دارای کلاس کاری ۱۵۰ الی ۲۵۰۰ بوده و اتصالاتی که برای آن وجود دارد دنده ای، ساکت ولد، بات ولد و همینطور فلنج دار است.

شیر سوزنی فولادی از انواع پرکاربرد شیرآلات فولادی است که به دلیل وجود یک دیسک سوزنی درون محفظه آن، به این نام معروف است. شیرهای سوزنی فولادی مدل‌های مختلفی دارند که هدف از به کارگیری عموم آنها، کنترل و تنظیم جریان سیال یا مایع موردنظر است. شیرآلات سوزنی معمولا برای مصارف کم فشار مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ زیرا سیال بعد از عبور از این شیرآلات، دچار افت فشار خواهد شد. شیر سوزنی فولادی دارای انواع مختلفی است که از این میان می‌توان به مواردی همچون شیر سوزنی نرمال یا استاندارد، شیر سوزنی رینگ پره‌ای و شیر سوزنی همراه با سیلندر سوراخ‌دار اشاره نمود. هر یک از انواع شیر سوزنی فولادی دارای کاربرد متنوعی هستند که از این میان، شیر سوزنی نرمال به منظور کنترل جریان سیال ، شیر سوزنی همراه با سیلندر سوراخ‌دار به منظور کنترل دبی و کاهش فشار زیاد و شیر سوزنی رینگ پره‌ای برای کاهش فشار جریان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد شیر سوزنی فولادی

شیر سوزنی فولادی به دلیل مقاومت بالای مکانیکی و شیمیایی در برابر خوردگی، ظرفیت بالای جریان و نصب آسان از کیفیت بالایی برخوردار است و به همین منظور در سیستم‌های تصفیه آب کاربرد دارد. از دیگر مزایای شیر سوزنی، عدم وجود قطعات سست در آنها است که باعث شده در برابر استهلاک و لرزه مقاوم باشند.

نحوه عملکرد شیر سوزنی فولادی بدین صورت است که همزمان با باز و بسته نمودن آنها، محفظه و دهانه داخلی به ترتیب باز و بسته می‌شود. وجود یک بخش سوزنی شکل در درون محفظه این شیرآلات، باعث باز و بسته شدن تدریجی و کنترل میزان جریان سیال موردنظر می‌گردد.

شیر سوزنی فولادی از انواع متنوعی برخوردار است که مطابق با استانداردهای بین‌المللی تهیه و تولید می‌گردند.

شیر خودکار سوپاپی فولادی

 یکی از انواع شیرآلات فولادی است که جهت جلوگیری از برگشت آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی، شیرهای یکطرفه در جهت جریان، اجازه عبور سیال و در خلاف جهت با مسدودسازی مسیر جریان، مانع برگشت سیال می‌شوند. شیرهای یکطرفه فولادی در دو نوع شیرهای یکطرفه سوپاپی فولادی یا خودکار سوپاپی فولادی و شیرهای یکطرفه دریچه‌ای فولادی یا خودکار دریچه‌ای فولادی در بازار موجود هستند.

نحوه عملکرد شیرهای یکطرفه سوپاپی فولادی یا خودکار سوپاپی فولادی بدین صورت است که جریان سیال به زیر توپی تعبیه شده که به یک فنر متصل شده است، هدایت می‌شود و باعث بالا رفتن توپ و باز شدن شیر می‌شود. اما در جهت عکس، توپی با قرار گرفتن بر سر راه جریان سیال، باعث بسته شدن شیر می‌شود.

شیرهای یکطرفه سوپاپی فولادی در کلاس‌‌ها و استانداردهای مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌گردند.

شیر خودکار دریچه‌ای فولادی نوعی شیر فلکه در دسته بندی  شیرآلات فولادی است که از آن برای جلوگیری از برگشت آب در صنایع استفاده میکنند. به طور کلی، شیرهای یکطرفه در جهت جریان، اجازه عبور سیال و در خلاف جهت با مسدودسازی مسیر جریان، مانع برگشت سیال می‌شوند. شیرهای یکطرفه فولادی در دو نوع شیرهای یکطرفه سوپاپی فولادی یا خودکار سوپاپی فولادی و شیرهای یکطرفه دریچه‌ای فولادی یا خودکار دریچه‌ای فولادی در بازار موجود هستند.

نحوه عملکرد شیر خودکار فولادی بدین صورت است که فشار سیال موردنظر، دریچه را بلند کرده و تا زمانی که فشار زیر دریچه بیشتر از فشار روی آن باشد، شیر باز بوده و سیال امکان عبور دارد. اما در صورتی که به هر دلیلی فشار زیر دریچه کمتر از فشار روی آن باشد، فشار سیال روی دریچه باعث بسته شدن دریچه شده و از برگشت مواد جلوگیری می‌شود.

شیر خودکار دریچه‌ای فولادی در کلاس‌‌ها و استانداردهای مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌گردند.

شیر ایرونت فولادی که به نام‌های دیگری همچون شیر هوا، شیر هواگیری و شیر تخلیه هوا نیز معروف است، از دسته شیرآلات پرکاربرد در صنعت تجهیزات ساختمانی به شمار می‌آید. شیر هواگیری یا شیر ایرونت فولادی به شیرآلاتی گفته می‌شود که به صورت دستی یا اتوماتیک اقدام به خارج نمودن هوای موجود در لوله‌ها، کلکتورها و … می‌کند. در سیستم‌های مایع و خطوط سیال، همواره مقداری هوا و دیگر گازها، باعث بروز اشکال در گردش مناسب، خوردگی تجهیزات، عملکرد صحیح پمپ و … می‌شود که بایستی بلافاصله از سیستم خارج گردد. به منظور جلوگیری از بروز اختلالاتی از این قبیل، شیر ایرونت فولادی ، هوای داخل لوله‌ها را خارج می‌نمایند. هوای موجود در لوله‌ها به دلیل سبکی در بالاترین نقطه سیستم قرار می‌گیرد، به همین دلیل است که بایستی شیرهای هواگیری به گونه‌ای در سیستم نصب گردند که نزدیک به محل تجمع هوا باشند.

دسته بندی شیر ایرونت فولادی

شیر تخلیه هوا فولادی یا شیر ایرونت فولادی براساس استاندارد جهانی به سه دسته کلی شیرهای هوای تک روزنه (روزنه کوچک، روزنه بزرگ)، شیرهای  هوای دو روزنه و شیرهای هوای دیسکی تقسیم می‌شوند.

شیر کنترل ولو فولادی وسيله اي است که با اعمال نيرويي غير از نيروي دست عمل مي‌کند و ميزان جريان سيال را در يك سيستم كنترل فرايندي تنظيم مي كند. شير كنترل، شامل يك شير است كه به يك مكانيزم محركه actuator که توانائي تغيير عنصر کنترل کننده سيال را داراست، متصل است. اين تغيير بر مبناي سيگنالي است كه از سيستم كنترل دريافت مي‌شود. شیر کنترل ولو فولادی نقش مهم و اساسي در صنعت ايفا مي‌کند و قسمت زيادي از هزينه‌هاي خريد قطعات و دستگاه‌ها در صنايع مربوط به شير كنترل و سيستم‌هاي جانبي آن مي‌باشد.

شیر کنترل ولو فولادی معمولا تنها یک دستگاه در سیستم است که یک پارامتر را تحت تأثیر یک فرآیند کنترل می‌کند. در یک شیر کنترل ولو، چهار پارامتر اصلی و چند پارامتر جزئی وجود دارد. چهار پارامتر اصلی شیر کنترل ولو عبارتند از: جریان، سطح، فشار و دما. این چهار پارامتر 95٪ پارامترهای کنترل در هر کارخانه فرآیند را تشکیل می‌دهند.

شیر کنترل ولو وظایف متنوعی دارد که از این میان می‌توان به کنترل قطع و وصل بودن جریان سیالات اشاره نمود. قطع و وصل کردن به موقع جریانات، کمک بسیار زیادی به صنعت کاران می‌کند. کنترل مواد عبوری یکی دیگر از وظایف مهم شیر کنترل ولو است. شیر کنترل ولو، بایستی از رفت گازها و نیز برگشت سیالات جلوگیری کند. علاوه بر این، مقدار موارد عبوری نیز حائز اهمیت است. یعنی در مواردی میزان مایعات رفتی و نیز گازهای برگشتی بر اساس فاکتورهایی انتخاب می‌شود.

شیر کنترل ولو بر اساس این فاکتورها، به میزانی مشخص سیالات را عبور می‌دهد. ثبات فشار مواد سیال عبوری در لوله ها بسیار مهم است. شیر کنترل ولو وظیفه تنظیم فشار مایعات و گازها را نیز داراست. تمامی این وظایف در جهت نزدیک کردن شرایط انتقال سیال به شرایطی مطلوب و مدنظر مصرف کننده می‌باشد. شیر کنترل ولو فولادی انواع مختلفی دارد که شیر پروانه‌ای و شیر کروی دو مدل پر کاربرد شیر کنترل ولو فولادی می‌باشند.

به طور کلی شیر کنترل ولو فولادی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1) شیرهای کنترل ولو با عملکرد پنوماتیک

2) شیرهای کنترل ولو با عملکرد هیدرولیک

3) شیرهای کنترلی برقی